Xasan Culusow oo Ku Andacoodey in Dhul-badeedka Soomaaliya yahay 12 mayl, isagoo iska indha-saabaya Xeerkii Badda Soomaaliya

Madaxweynaha Dawladda Federaalka (DFS)  ?? oo Kooxda Contact Group u sheegay in Dhul-badeedka Soomaaliya yahay 12 mayl

Madaxda DFS oo u muuqda in ay si diktatooriyad amar-ku-taaglayn ah isugu deyayaan in dib loo qoro taariikhda Dhul-badeedka Soomaaliya, oo la suuliyo xeerkii badda Soomaaliya Law No. 37 ee dhigayey Somalia Terrtorial Waters in uu yahay 200 mayl-badeed, laguna soo koobo 12 mayl ayadoo aan la marsiin Baarlamaanka, golaha wasiiraduna ay khabaar-moog maqaar-saar ah ka yihiin arrinta. Waxana Madaxweynaha DFS qorshaynayaa in uu si degdeg ah ayadoo aan baarlamaan la tusin uu Qarammada Midoobey ka diiwaan geliyo markii ugu horeysey taariikhda in dhul-badeedka Soomaaliya Territorial Waters yahay 12 mayl.

Madaxweynaha Dawladda Federaalka Soomaaliya Shiikh Xasan ayaa Arbacadii (May 1, 2013) qoraal iyo hadal Video ahaan u jeedeyey Kooxda Contact Group ee qaabilsan Burcad-badeeda ee ku sugan New York, waxana uu markii ugu horesey taariikhda Soomaaliya ku andacoodey in dhul-badeedka Soomaaliya (Somalia Territorial Waters) yahay 12 mayl, isagoo jajuubaya ama meesha ka saaraya xeerkii badda Soomaaliyeed ee dhigaya in dhul-badeedka Soomaaliya yahay 200 mayl-badeed.

Arrintan waxaa degdeg ka sii dhigaya in khudbadiisa Shiikh Xasan uu u jeedey Contact Group uu ku xusay in arrintaas uu dhawaan u gudbinayo Xoghaya Guud ee Qarammada Midoobey, isagoo sheegay in uu sii marsiinayo Safiirka u fadhiya New York. Mana uu xusin in uu marsiinayo barlamaanka (Qaybta sharciga u qaabilsan Dawladda) amaba ay arrinta ku baraarugsan yihiin baarlamaanka (sharci dejinta) iyo golaha fulinta (wasiirada).

Waxa kale oo Madaxweynaha DFS uu ku celceliyey in arrinta badda lagu xaqiijiyey waxa uu ugu yeeray Kampala Process, laakiin waxa uusan xusin in Golahii Wasiirada ee Xukuumaddii KMG ahayd ay arrinta Badda gaar ahaan Economic Zone (EEZ) ay gebi ahaanba ka saareen Roadmapkii Kampala.

SPEECH BY THE PRESIDENT OF SOMALIA TO THE CONTACT GROUP FOR PIRACY OFF THE COAST OF SOMALIA – 1st MAY 2013, NEW YORK (by video)

Arrintaas in dhul-badeedka Soomaaliya la soo koobo waxaa hore uga dhiidhiyey baarlamaankii hore ee Kumeel-gaarka ahaa oo garabsanayey shacabka Soomaaliya. Waxaana arrintan soo cusboonaatay ama lasoo rogaal celiyey looga fadhiyaa baarlamaanka cusub ee Soomaaliya in ay si wadaniyad iyo geesinimo uga hortagaan, xukuumaddana arrintan kula xisaabtamaan maadaama ayaga sharcigu ka fulo.

Waa Maxay Degdegu:

Burburkii Soomaaliya kaddib, xilligii dagaalada sokeeye ka socdeen Koonfurta Soomaaliya ayaa Kenya waxay la xiriirtay mid kamid ah Qabqablayaashii dagaalka ee xilligaas ku sugnaa magaalada Kismaayo, waxayna u soo bandhigtay qorshe ay ku dooneysey in ay heshiis kula gasho badda ku aadan Raas Kambooni. Qabqalahii dagaalku arrintaas waa diidey.

Kenya ma samrin. Xilligii uu socdey shirkii Eldoret iyo Mpagathi ee lagu soo dhisay Dawladda Federaalka ah ayaa markii la doortay Cabdullaahi Yuusuf, intii uusan ka soo tegin Nairobi waxaa Kenya usoo bandhigtay in uu heshiis kula galo aagga badda ee ku aadan Raas-kambooni. Maamulkii Cabdullaahi Yuusuf waxay ugu jawaabeen "arrintaas ma geli karno." (Waxaase hore u jirey arrintii Hafza* iyo isku daygii kirayntii Xaafuun ee 100-ka sano).

Kenya ma quusan. Markii Jabuuti lagu soo dhisay Dawladdii uu madaxda ka ahaa Shiikh Shariif ayaa durbadiiba waxa Kenya oo garab ka heleysa Norway iyo Walad Cabdalla, Ergeyga Qaramada Midoobey, waxay dawladdaas u soo bandhigeen heshiis loogu magac daray is-faham. Kaas oo markii ugu horeysey taariikhda muran lagu geliyey badda Soomaaliya.

Baarlamaankii Soomaaliya ayaa arrintaas ka hortegey, una wajahay si geesinimo leh o taariikhdu xusi donto - waxayna heshiiskaas ka dhigeen waxba kama jiraan. Taas oo sababtay in baarlamaankaas si bareer ah looga dhigay hawl-gab. Waxaana ku xigey in Kenya gashay gudaha Soomaaliya taas oo ilaa hadda ay ciidaamdeedu ku sugan yihiin Gobolka Jubbada Hoose, halkaas oo aan dawladda Federaalka Soomaaliya si rasmi uga talin ama xukunkeedu gaarsiisnayn ilaa hadda.

Guddoomiye Kuxigeenkii hore ee Baarlamaanka Soomaaliya Cismaan Cilimi Boqore oo si kulul uga soo horjeestey iskuday kasta oo la doonayo in Badda Soomaaliya lagu soo koobo 12 mayl

Baarlamaankii cusbaa ee la soo dhisay waxay madaxweyne u doorteen Shiikh Xasan, oo asaguna ra'iisul wasaare u magacaabay Shirdoon.

Durbadiiba, markii la dhisay dawladda cusub oo rasmi ah 21 sano kaddib, waxaa soo shaac baxay in dawladda loo dhoodhoobay sharci macmal ah oo laga dhaadhiciyey madaxda ugu saraysa Dawladda Federaalka Soomaaliya oo u muuqdey in aysan hore xilligii ay shacabka ahaayeen aysan waxba kala socon doodda badda iyo muranka la geliyey - Ayadoo laga faa'iideysanayo intaa ay curdinka-layliga yihiin ee xukunka u hamuuman - Waxaana soo shaac baxayay in madaxda DFS ay u muuqdeen in aysan kala fahamsanayn farqiga u dhaxeeya Dhul-badeed (Territorial Waters) iyo Aagga Dhaqaalaha (EEZ).

Waxaa kale oo madaxda DFS lagu jaah wareeriyey muran gelinta dhul-badeedka ayagoo laga weeciyey in ay ku doodaan in laga soo bilaabo 2009 in dalalka xeebaha leh loo ogolyahay in cabbirka badda loo kordhiyo oo la gaarsiiyo 350 mayl-badeed meel xeebta ka durugsan.

Waxa la isku deyey in la bedelo Sharcigii badda Soomaaliya ee Law No. 37 ayadoo Norway ay sharci cusub usoo dhiibtey Guddoomiyaha Baarlamaanka. Laakiin waxaa soo shaac baxay in aan sharcigaas lagula dhiiran karin in la horgeeyo golaha baarlamaanka.

Markaas ayaa si degdeg ah qorshahii waxaa loogu bedeley in madaxweynuhu si bareer ah ugu dhawaaqo in dhul-badeedka Soomaaliya Territorial Waters yahay 12 mayl - taas oo Arbacadii May 1, 2013 mar uu la hadlayey Kooxda Contact Group uu sheegay in dhul-badeedka Soomaaliya territorial waters yahay 12 mayl, halkii uu ka ahaa 200 mayl, isla markaasna sheegay in uu arrintaas u gudbinayo Qarammada Midoobey.

Baarlamaanka Soomaaliya ayaa laga sugayaa arrintan jawaabta ay ka bixin doonaan iyo waxa ay sharci ahaan ka samaynayaan haddii guddoonka baarlamaanku arrinta kula xisaabtami waayo xukuumadda.

Halkan ka akhri warqaddii Shiikh Xasan u akhriyey Contact Group

SPEECH BY THE PRESIDENT OF SOMALIA TO THE CONTACT GROUP FOR PIRACY OFF THE COAST OF SOMALIA – 1st MAY 2013, NEW YORK (by video) from somalitalk

• Waa Maxay Faraqa u Dhexeeya Dhul-badeedka (Territorial Sea) iyo Aagga Dhaqaalaha (EEZ)?

Akhri: "Heshiis Saddex Geesoole ah oo Lagu Gatay Xaafuun Muddo 99 sanadood ah" sida ay shaaca ka qaaday HAFZA

Faafin: SomaliTalk.com | May 1, 2013 | Updated: May 2, 2013

• Norway oo Waftigii Baarlamaanka ee Booqday Oslo usoo dhiibtey Dukumiinti lagu Burburinayo Sharciga Badda Soomaaliya ee Law No. 37.